Δίνοντας στα παιδιά την ευκαιρία να μάθουν μία ξένη γλώσσα από την προσχολική ηλικία και συνεχίζοντας σε ένα σχολείο που δίνει βαρύτητα σ’ αυτήν, ουσιαστικά δεν του μαθαίνουμε μόνο τη γλώσσα: του ανοίγουμε ένα παράθυρο στο μέλλον.
΄Aρθρο της Daniela Knop*
Η λαχτάρα των γονιών να δώσουν εφόδια στο παιδί τους, ανταποκρίνεται στην ανάγκη η εκπαίδευση να συνεισφέρει στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων του. Και η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, αρχίζοντας από την ηλικία των τριών ή τεσσάρων χρόνων, του επιτρέπει να έχει καλύτερη σχολική απόδοση, να είναι πιο δημιουργικό και ευπροσάρμοστο, να έχει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να αναπτύξει στρατηγικές εκμάθησης απολύτως απαραίτητες για το μέλλον του.
Πότε πρέπει να ξεκινήσει ένα παιδί να μαθαίνει μία ξένη γλώσσα και με ποιο τρόπο; Ισχύει ότι όσο πιο νωρίς τόσο καλύτερα;
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που αποκτά ένα παιδί, μαθαίνοντας τη γλώσσα ήδη από την προσχολική ηλικία μέσα σε ένα περιβάλλον καθημερινής επαφής μαζί της και με ένα διευρυμένο λεξιλόγιο, είναι ότι αναπτύσσει το γλωσσικό του αισθητήριο.
Είναι αυτή η ικανότητα που έχουμε όλοι, μιλώντας τη μητρική μας γλώσσα, να καταλαβαίνουμε ότι «αυτό δεν το λέμε» ή «δεν μου ακούγεται καλά», χωρίς απαραίτητα να γνωρίζουμε το γραμματικό ή συντακτικό κανόνα που το δικαιολογεί. Θα πω «οι άνθρωποι» και όχι «οι ανθρώποι» κι ας μην γνωρίζω ότι ο τόνος στα προπαροξύτονα αρσενικά σε –ος παραμένει στην προπαραλήγουσα στην ονομαστική πληθυντικού.
Μια γλώσσα ένας πολιτισμός
Μία γλώσσα όμως δεν είναι μόνο το λεξιλόγιο, η γραμματική ή το συντακτικό της. Κάθε γλώσσα κρύβει μέσα στις εκφράσεις της τον πολιτισμό της, που ανακαλύπτει το παιδί όταν έρθει αβίαστα σε επαφή μαζί της και μάλιστα χωρίς να χρειάζεται επεξηγήσεις.
Πώς όμως πρέπει να μαθαίνεται μία ξένη γλώσσα σε τόσο μικρή ηλικία;
Με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν τον κόσμο τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας: παίζοντας.
Η καθημερινή επαφή του παιδιού με τη γλώσσα πρέπει να γίνεται μέσα από ευχάριστες δραστηριότητες, με τη βοήθεια ενθουσιωδών ανθρώπων που τη χρησιμοποιούν ως μητρική.
Μεγαλώνοντας, στην πρώτη σχολική ηλικία, εκεί που η περιέργεια, η σκέψη και η φαντασία είναι οι οδηγοί των παιδιών, το μάθημα της ξένης γλώσσας πρέπει να γίνεται μέσα από δράσεις που το βοηθούν να ανακαλύπτει. Στόχος γι’ αυτήν την ηλικία: η επικοινωνία.
Τα παιδιά της Α΄ Δημοτικού δεν πρέπει να έρθουν σε επαφή με τη γραφή και την ανάγνωση της ξένης γλώσσας. Είναι σημαντικό να μάθουν γραφή και ανάγνωση στη μητρική τους γλώσσα και να ολοκληρώσουν με επιτυχία την εκμάθηση αυτού του μηχανισμού.
Η εκμάθηση της γραφής και της ανάγνωσης μία ξένης γλώσσας μπορούν να ξεκινήσουν πολύ προσεκτικά στη Β΄ Δημοτικού.
* Η Daniela Knop είναι υπεύθυνη νηπιαγωγείου του νεοσύστατου σχολείου Neue Schule Athen